Yazan:
MazdaClubTR
SKYACTIV-D Dizel Motorun Özellikleri
Düşük sıkıştırma oranı sayesinde %20 daha iyi yakıt verimliliği
Yüksek ve düşük motor hızlarında yeni 2 kademeli turbonun kazandırdığı yumuşak ve lineer tepki, düşük ve yüksek devirlerde tork artışı
Pahalı Dizel Partikül Filtresine gerek duymadan düzenlemelere ( Avrupa’da Euro6, Kuzey Amerika’da Tier2Bin5 ve Japonya’daki yeni dönem düzenlemeleri ) uyumluluk
Azot Oksit (NOx) ve Kurum Oluşumu
Dizel motorların genel olarak yüksek sıkıştırma oranlarına sahip olmasından dolayı Üst Ölü Noktadaki (TDC – Top Dead Center) basınç ve sıcaklık çok yüksektir. Eğer yakıt bu şartlar altında pompalanırsa ateşleme doğru hava – yakıt karışımı sağlanmadan meydana gelir ve bu da yerel ayrışık yanmaların oluşmasına sebep olur. Bunun bir sonucu olarak Azot oksitler, yetersiz oksijenle oluşan yanma sebebi ile de kurum oluşumu gerçekleşir.
Günümüzde geçerli olan sıkı emisyon düzenlemeleri, yüksek NOx ve kurum emisyonuna sebep olduğu için uygun karışımı doğru zamanlamada ( TDC de ) ateşlemek zor hale gelir ve silindirin daha alt bir noktada, alçalmaya başladığı, sıcaklık ve basıncın düştüğü bir noktada ateşlemenin gerçekleştirilmesi dışında bir seçenek bırakmaz, yakıt ekonomisinin kötüleşmesini göze alarak.
Düşük Sıkıştırma Oranının Metrikleri
Sıkıştırma oranını düşürdüğünüzde TDC de sıkıştırma ısısı ve basıncı düşer. Bu nedenle yakıt TDC ye yakın enjekte edilse bile ateşleme daha uzun sürer, bu da daha iyi bir hava yakıt karışımı sağlar. Yerel düzensizliklerden yüksek ısı bölgelerinden arınmış daha düzenli yakıt karışımının ateşlenmesi NOx ve kurum oluşumunu azaltır. Buna ek olarak TDC ye yakın gerçekleşen yakıt enjeksiyonu ve ateşlemesi motorun yüksek sıkıştırma oranlı diğer dizel motorlara oranla daha yüksek miktarda iş üretmesini ( daha yüksek genişleme oranı ) ve daha verimli çalışmasını sağlar
Düşük Sıkıştırma ile Ağırlığın ve ve Mekanik Sürtünmenin Düşürülmesi
Düşük sıkıştırma oranından dolayı SKYACTIV-D deki silindir içi yanma basıncı diğer dizel motordan daha düşüktür. Bu da yapısal iyileştirmeye izin vererek kayda değer ağırlık düşüşüne sebep olur.
Örnek vermek gerekirse bu imkan sayesinde silindir bloğunda alüminyum kullanılmış ve ağırlık 25 kg ( bir önceki dizel motora göre ) azaltılmıştır. Silindir başları daha ince silindir duvarı ve entegre egzoz manifoldu sayesinde 3 kilogram olmuştur. Silindirlerin diğer öğelerini de kattığımızda ağırlık kazanımı %25 e ulaşmıştır.
Krankmilinin dönme çağı 60 mm den 52 mm ye düşürülmesi %25 ağırlık tasarrufu sağlamıştır. Bunun sonucu olarak mekanik sürtünme benzinli motorlar seviyelerine kadar indirilebilmiştir.
Düşük sıkıştırma oranının bu marifetlerine rağmen onların yaygınlaşmasını iki problem engellemiştir. Sıkıştırma oranı düşürüldüğünde sıkıştırma ısısı motorun çalışabileceği sıcaklıktan çok düşük olur ve motorun başlamasını engellemesi ilk sebeptir. İkincisi ise ısınma sırasında düşük basınç ve ısı sebebi ile hatalı ateşlemelere sebep olmasıdır
Soğuk Çalışma Kabiliyetini Arttırmak ve Isınma Sırasında Hatalı Ateşlemeyi Engellemek
Yeni geliştirilen çok-delikli basınç enjektörleri geniş bir enjeksiyon çeşitliliği sunar. Enjeksiyon miktarı ve zamanlamasındaki hassasiyet doğru yakıt karışımı kontrolü sağlayarak soğuk çalışma kabiliyetini arttırır. Donanım bazında yüksek özellikli bu enjektörler her ateşlemede 9 enjeksiyon gerçekleştirebilirler. Temel 3 enjeksiyon ( enejksiyon öncesi, ana enjeksiyon, enjeksiyon sonrası ) dışında sürüş koşullarına göre değişik enjeksiyon paternleri de sunar. Bu enjeksiyon hassasiyeti ile birlikte seramik ısıtma bujileri düşük sıkıştırma şartlarında motorun çalışmasına kesinlik kazandırır.
Isınma sırasında Egzoz VVL sayesinde Daha Yüksek Isı
Motor çalıştıktan sonra ısınma aşamasında oluşabilecek herhangi bir yanlış ateşleme egzoz sübaplarına uygulanan VVL ( Variable Valve Lift – Değişken Sübap Kaldıracı ) sayesinde önlemektedir. Egzoz gaz ısısının artması için bir ateşleme döngüsü yeterlidir. Bu düşünüldüğünde, yakıt emme işlemi sırasında egzoz sübapları hafif açılırsa dışarı atılan sıcak hava tekrar yanma odasına girerek ısıyı arttıracaktır. Bu ısı artışı kompresyon sıcaklığını arttırıp ateşlemeyi kararlı bir hale getirir
Yeni İki Kademeli Turbo ile Yüksek Tork, Temiz Emisyon ve Daha iyi Yakıt Ekonomisi
Turboların dizel motorların yüksek tork üretmesine katkısı yadsınamaz ama onlar aynı zamanda emisyonların azaltılmasında ve yakıt tüketiminde de kaçınılmazdırlar. SKYACTIV-D sürüş koşullarına göre kullanılan biri küçük diğer büyük olmak üzere iki kademeli turbo sunar. Bu teknoloji düşük hızlarda yüksek tork ve tepki sunarken yüksek hızlarda da yüksek güç sağlar. Dahası düşük sıkıştırma sayesinde doğru zamanlama ve yeterli oksijen alımı sağlanarak düşük NOx emisyonu ve kurum oluşumunu da garantiler.
Kaynak : mazda.com
Tercüme : MazdaClubTR