Çin'den ithal edilen fosil yakıtlı araçlardan ek vergi alınacak

[paarthurnax 161]

Dış ticaret açığını azaltmak için yapılan ekonomik hamlelerden, son zamanlarda fiyatı ve donanımları ile ön plana çıkan Çin menşeili otomobiller etkilendi.

Mevcut olarak Çin menşeili elektrikli otomobillerden alınan %40 ek vergi, artık Çin menşeili tüm yakıt türlerine ait otomobilleri kapsayacak.

Karar 7 Temmuz 2024 tarihinden itibaren uygulanacak.

[AKayhan 642]

Ben ekonomist değilim ama ekonomistlerin iyi bildiği bir konu vardır.  Yüksek vergi ekonomiyi küçültür, derler.  Birden aklıma geliverdi.

 

[Renegade 570]

Çin de bunun karşılığını verecektir. Bu işler böyle. 

[AKayhan 642]

WSJ tam bu konulara değinen EV'ler Nasıl Herkesi Mutlu Edebilir başlıklı ilginç bir makale yayınladı.  Makale ekonomi derslerinde ilk öğretilen prensiplerden biri şudur, diyerek başlıyor:  Hayatta istediğiniz herşeye sahip olamazsınız (yani bazılarından vazgeçmeniz gerekir).  Makale şöyle devam ediyor.

Öncelikle, EV'lerle ilgili tüm devlet desteği, gümrük vergileri, vs kaldırılmalı ve böylece zorlamalardan uzak tamamen serbest bir ticaret atmosferi oluşturulmalıdır.  Buna Ingilizce'de "free trade" deniyor.  Böylece halk istediği aracı istediği fiyata satın alma özgürlüğüne kavuşur.  Örneğin, Çinli BYD firması takribi $20,000 fiyata EV modeli üretip satıyor.  Isteyen bunu satın alabilir.  Ayrıca, herkes EV alacak diye bir kural yok, isteyen içten yanmalı araç satın alabilir.  Yani herkes istediğini almakta özgür olmalıdır.  Zorlamalarla ve vergilerle halkı yönlendirmek çok yanlış bir uygulamadır.

Makale yazarı ABD Stanford Üniversitesi'nde kıdemli ekonomist olarak çalışan ve eski başkan Reagan'ın ekonomi danışmanlarından olan bir bilim adamıdır.

https://www.wsj.com/articles/how-electric-vehicles-can-make-everyone-happy-fb9f7cd8?st=gydlj3trkohq2bo&reflink=desktopwebshare_permalink

 

[paarthurnax 161]

Günümüzden 8-10 bin yıl önceye gidilirse, çevresel faktörler toplumu doğrudan etkileyen en önemli etkendi. Sadece bir ufuk çizgisi mesafedeki iki farklı adada yaşayan toplumlardan  biri, uygun toprak yapısına sahip olduğu için çağ atlamış, tarım sayesinde çok daha gelişmiş vaziyetteyken diğer ada her konuda geri kalmıştır. Bu iki farklı topluluk birbirlerini keşfettiği zaman güçlü olan diğerini yok etmiştir.

Günümüzde ise dünya çok daha erişilebilir olmasına karşın, bırakın bir ufuk çizgisinin ardını, bir duvarın iki farklı yakasında 180 derece farklılıklar görebiliyoruz. Burada ne çevre ne de toprak etkisi mevcuttur. İki farklı bölgenin siyasi kurumları ile alakalı bir durum söz konusudur.

Eğer siyasi kurumlar kendilerini veya belli bir zümreyi düşünerek hareket ederlerse uzun vadede sonuç elde edemeyeceklerdir. Siyasi kurumlar mümkün olduğunaca ekonomik olanakları toplumun geneline yaymak zorundadırlar.

Bu başlıkta bahsettiğimiz vergilendirme durumunun yerli otomobiller, yerli üreticiler ve mühendisleri korumak için olduğunu söyleyenler mevcut. Ben buna katılmıyorum. Yabancı satıcı ile mücadele etmek vergilendirme ile değil, gerçek anlamda ürün ortaya koyarak rekabet etme şeklinde olmalıdır. 

[AKayhan 642]

Türkiye'de yeni bir otomobil almak isteyen bir tüketici, araç fiyatına ek olarak KDV, ÖTV ve MTV ödeyerek araç satın alır.  Burada tüketicinin ödediği KDV, ÖTV ve MTV oran (%) olarak dünya ortalamalarının oldukça üzerindedir.  Bununla da bitmez, tüketici her 6 ayda bir MTV ödemeye devam eder.  Üstelik ödenen MTV yeni araçları asla teşvik etmez, tam tersi yaşlı araçları destekler (araç yaşlandıkça MTV azalır).  Bu ters ve yanlış mantık ülkede senelerdir devam eder.

ABD'de yeni bir otomobil almak isteyen bir tüketici, sadece "sales tax" yani satış vergisi diye adlandırılan ve oranı eyaletten eyalete değişmekle birlikte tek basamaklı bir vergi öder (örneğin, % 9 gibi).  Bunun dışında bir vergi ödemez.  Buna istisna, federal yakıt tüketim limitlerini aşan Aston Martin, Ferrari, Rolls-Royce gibi çok büyük motorlu lüks araçlar için "gas guzzler tax" yani aşırı yakıt tüketme vergisi alınır.  Sıradan bir vatandaş bu araçları satın almadığı için bu vergiyi de hiçbir zaman ödemez.

Türkiye'deki mevcut araç vergi rejimi, senelerdir Türk otomotiv endüstrisine destek olmadığı gibi ona büyük zararlar vermeye devam ediyor.  Türk halkı maalesef otomobil konusunda yeterince bilinçli değil ve bu nedenle otomobil üreticilerinin araç fiyatına entegre ettiği (onun bir parçası gibi gösterdiği) bu yüksek vergileri sorgusuz ve itirazsız ödüyor.  Ikinci el araç alanlar bu vergileri ödemediklerini sanarak kendilerini avutuyorlar ama onlar aslında aracın ilk sahibine bu vergileri dolaylı olarak ödüyorlar.

Burada hep kazanan devlet, kaybeden de (o devlete oy veren) halk oluyor.  Kimse acaba diğer ülkelerde bu araç vergileri nasıl işliyor diye merak edip bir araştırma yapmıyor.  Kimse bir araç için bu kadar fazla vergi ödemek adil midir, diye sorgulamıyor.  Bu çark senelerdir aynı tarzda dönmeye devam ediyor.  Devlet araç alandan vergi istiyor, halk da bunu % 100 ödüyor.  Ondan sonra da Türkiye'de fakirlik bizim kaderimiz diye söylemler söyleniyor.  Sorgulamak yok, mantık yok, ama kadercilik var.

[AKayhan 642]

Dünya'dan çok güncel bir örnek.  Kenya Hükümeti geçtiğimiz günlerde bütçe açığını kapatmak için kapsamlı vergi artışları yapılacağını açıklamıştı.  Bu haber 54 milyon nüfuslu Kenya'da özellikle gençlerin ciddi protestolarına yol açtı.  Protestolarda Kenya Hükümetinin açıklamalarına göre 6 kişi öldü ve 200'den fazla kişi yaralandı, Nairobi'de bazı araçlar yakıldı.  Bu ölümcül protestoların ardından Kenya Başkanı William Ruto bugün yaptığı açıklamada vergi artışı paketini tamamen geri çektiğini tüm Kenya halkına duyurdu.

https://www.wsj.com/world/africa/kenyas-tax-u-turn-highlights-political-realities-of-africas-high-debt-burden-50de8a0f?st=xbbv55z64rkm2a6&reflink=desktopwebshare_permalink