Jump to content

Yüksek oktanlı benzin


mazdamx-5
 Paylaş

Tavsiye Edilen Mesajlar

•Yüksek oktanlı benzin, düşük oktanlı benzinden daha yavaş yanar. Bu yavaş yanma da yüksek devirlerde iken motorunuzda vuruntu oluşmasını engeller. Dolayısıyla yüksek oktanlı benzin, vuruntuya daha dirençlidir.

• Eğer motorunuz düzgün çalışıyorsa ve vuruntu gibi sorunları yoksa daha yüksek oktanlı bir benzin türüne geçmenize gerek yoktur.

• Eğer motorunuzda vuruntu veya aşırı ses var ise bunun sebebi mutlaka benzin olmak zorunda değildir. Bu sorunlar motorun elektronik kontrol sisteminden, ateşleme zamanından v.s. kaynaklanıyor da olabilir. Eskiyen motorlarda (150.000 – 200.000) silindir içinde biriken karbon, silindir içi basıncının normalden yüksek olmasına sebep olarak vuruntu meydana getirebilir. Bu da yüksek kilometre yapmış motorlarda normaldir ve biriken karbonlar temizlenerek bu sorun giderilebilir.

• Günümüz otomobillerinin bir çoğu yakıt enjeksiyon sistemine sahiptir. Bu modern otomobillerin, üretici yüksek oktanlı yakıt kullanılmasını tavsiye etmediği sürece, yüksek oktanlı yakıtla çalıştırılmalarına gerek yoktur.

Ali Yener

Shell Türkiye Akaryakıt Ürünleri Kalite Sorumlusu

Vuruntu kısaca kontrolsüz yanma olarak tanımlanabilir. Benzin yapısı gereği çok kolay tutuşabilir. Bujinin amacı, sıkışma sonucu artan sıcaklığa bağlı benzin hava karışımı kendi kendine yanmadan önce ateşlemeyi başlatarak yanmayı kontrol altına almaktır.

Motorlardan daha yüksek verim alabilmenin en önemli çözümlerinden bir tanesi, kompresyon oranını artırarak operasyon sıcaklığını yukarı taşımak ve ayni hacimli motordan daha yüksek verim elde etmektir.Ancak yukarıda da değinildiği üzere, yüksek kompresyon oranı, yüksek sıcaklık, kendi kendine tutuşma olasılığını gündeme getireceği için, yakıtın kimyasal yapısında iyileştirmeye gidilerek, kolayca tutuşum eğilimi daha az olan hidrokarbonların oranı artırılır ve bu da oktan cinsinden ifade edilir.

Özet olarak, kompresyon oranı yüksek ve verim arattırmak üzere tasarlanmış modern motorlar, yüksek oktanlı benzinlere ihtiyaç duyarlar.Vuruntunun zararları...

1- Yanma hızı ve basınçların çok yükselmesi nedeniyle, piston ve yataklar üzerine inen darbeler bu elemanların malzemelerinin yorulmasına neden olur.

2- Ani basınç yükselmesi ile meydana gelen basınç dalgaları titreşimlere neden olur. Bu titreşimler ısı kayıpları ve yakıt sar. yatını arttırarak verim ve gücü düşürür.

3- Sıcaklıkların artması, motorun daha fazla ısınmasına neden olur ki bu da vuruntuyu daha fazla şiddetlendirir. Bu ve buna benzer daha birçok zararlara neden olan vuruntu olayını önleyebilmek için, ilk olarak, kullanılan yakıtın kendi kendine tutuşma yeteneğini düşürülmesi sağlanmalıdır. Böylece yakıtın vuruntuya direnci arttırılır. Bu nedenle, ilk çözüm olarak, benzinin vuruntuya daha çok dirençli hidrokarbonlardan teşkil etmeye çalışmak olacaktır. Teşkil edilen benzinin vuruntuya direnci “Oktan Sayısı” denilen bir değer ile anlaşılır. Oktan Ölçümü Benzinlerin vuruntuya karşı dirençleri hakkında . kir veren ‘oktan sayısı’ değerleri, sıkıştırma oranı değiştirilebilen ve vuruntu değeri elektrikle ölçülen bir benzin motoru (C.F.R-Cooperative Fuel Research Motor) ile saptanır. C.F.R motoru ile yapılan deneyde, oktan sayısı ‘100’ olarak kabul edilen izo-oktan ile ‘0’ olarak kabul edilen normal heptan yakıtları referans yakıt olarak kullanılır. Oktan sayısı saptanacak benzin,

1- C.F.R motoru yakıt deposuna doldurulur

2- Yakıtın motora giriş sıcaklığı ile motor devir adedi,kullanılacak yöntemlere göre belirli değerlerde sabitleştirilir, motordan vuruntuyu haber veren darbe sesleri gelinceye kadar sıkıştırma oranı arttırılır.

3- Oluşan vuruntunun miktarı nokmetre (knockmeter) ile saptanır ve yakıt deposu boşaltılır.

4- Bundan sonra depoya, muayyen yüzdeler dahilinde izo-oktan ile heptan doldurulur. Daha önce saptanmış devir sayısı, giriş sıcaklığı ve sıkıştırma oranı değiştirilmeksizin aynı vuruntuyu meydana getirecek şekilde, izo-oktan ile heptan yüzdeleri değiştirilmek suretiyle deney tekrar edilir.İlk bulunan vuruntuya eşit bir değer ortaya koyan deneyde kullanılmış olan izo-oktan yüzdesi, deney benzinin oktan sayısını verir. Örneğin, aynı vuruntuyu elde edebilmek için %95 oranında izo-oktan kullanılmış ise, deney benzinin Oktan Sayısı 95’dir.

95 Oktan ile 98 Oktan benzin arasındaki farklar

1- 98 Oktanlı benzinin 95 Oktanlı benzine göre en büyük avantajı, daha yüksek Oktan Sayısına sahip olması nedeniyle motorun çalışması sırasında oluşabilecek vuruntuya karşı direncini arttırmaktadır. Bu da 98 Oktan Benzin kullanan bir aracın daha sessiz çalışmasını sağlar.Titreşimsiz çalışan bir motorun performansı da paralel olarak artmakta ve en yüksek verim elde edilmektedir. Bu sayede motor ekipmanlarının ömrünü uzatmaktadır.

2- 98 Oktanlı benzin,sahip olduğu yüksek oktan sayesinde, yakıtın birkaç noktada kendi kendine tutuşmasını önleyip düzensiz basınç dalgalanmalarının önüne geçer. Bu nedenle yanma, en yüksek verimde gerçekleşir. Böylece motordan maksimum güç ve ivmelenme elde edilmesini sağlayarak motor üreticisinin belirttiği değerlere ulaşmasını sağlar.

3- 98 Oktan benzin, motordaki yanmanın en verimli şekilde gerçekleşmesini sağladığı için, egzoz gaz sıcaklıklarının da düşmesine neden olur. Bu da katalitik konvertör ömürlerinin uzamasını sağlar. Bu sayede egzoz emisyonlarında da ciddi bir iyileşme sağlanmaktadır.

4- Yüksek oktana göre tasarlanmış (98 oktan gibi) ve vuruntu sensörü içeren araçlarda, yüksek oktan, hava-yakıt karışımının yanma verimini arttırdığı için hem güç artışı sağlar hem de egzoz emisyonlarının insan ve çevre sağlığı açısından daha uygun olmasını (NOX’leri azaltır) sağlar. Turbocharged ve vuruntu sensörü olan araçlarda yüksek oktanlı (98 oktan) yakıtın %6’lara varan güç kazancı yarattığı tespit edilmiştir.Vuruntu yapan araçlarda ise hava/yakıt karışımının yanmaya başlangıç zamanını (ignition time), gecikmeyi önleyerek ve optimize ederek vuruntuyu ortadan kaldırır. Benzinde oktanın yükseltilmesi, otomobil üreticilerinin yüksek sıkıştırma(hava/yakıt karışımını) oranı ile daha yüksek performanslı motor dizayn edebilmelerine ve dolayısıyla daha fazla güç kazanılmasına,yakıt ekonomisi sağlanmasına ve egsoz emisyonlarının iyileştirilmesine yardımcı olmaktadır.

Ahmet Yılmaz

BP Türkiye Akaryakıt Direktörü

Akaryakıttaki kalite standartları, TSE tarafından belirlenmiş olan oktan değeri, yoğunluk, kurşun oranı, kükürt oranı, buhar basıncı, donma noktası, parlama noktası, elektrik iletkenliği gibi değerlerin bütünüdür.Bir benzinin oktan numarası, yakıtın bir motorun silindirinde kontrol dışında yanma veya vuruntuya direncini belirler.

Oktan sayısı ne kadar yüksek olur ise motorda vuruntuya direnç artar. Oktan sayısı 0 ile 100 arasındaki bir skalaya göre belirlenmektedir.Bu skalada 0 oktan sayısı n-heptan adlı maddenin, 100 oktan sayısı iso- oktan (benzini temsil eden madde) adlı maddenin oktan sayısını belirtmektedir.

Oktan sayısı 92 olan benzin demek; motorda yandığında % 92 oranında iso-oktan ile %8 oranında n-heptan içeren karışıma benzer yanma davranımı gösteren, bir başka deyişle bu karışım gibi vuruntu direnci gösteren benzimiz var demektir. Benzinli motorda, silindire gelen benzin-hava karışımı ateşlendiğinde, o anda ordan başlayan kontrollü bir yanma olsun isteriz. Eğer bu ateşleme yerinden uzakta, kendi kendine yanma başlangıcı olup, yanma sonucu kararsız bileşikler oluşursa ve bu sırada metalimsi sesler çıkıp, sarsıntı oluyorsa, motor vuruntu ile çalışıyor denir ve bu durum istenmez. Bir benzinin oktan sayısı ne kadar yüksekse bu vuruntu daha az oluşur, yani yakıt vuruntuya direnç gösterir.

Benzinin hidrokarbon bileşimine ve içerdiği oktan arttırıcı katıklara göre oktan sayısı değişir. Oktanda yüksek seviye yanmayı iyileştirir, vuruntuyu azaltır, motor malzemelerinin ömrünü uzatır.Ancak vuruntu olmasın diye çok yüksek oktanlı benzin motora verilemez. Çünkü oktan sayısı, sıkıştırma oranı ile yakından ilgilidir. Bu nedenle hangi taşıtta, hangi oktan niteliğinde benzin kullanılacağı belirtilir. Motor tasarımına uygun oktan sayılı benzin kullanmak gerekir. Tüketiciler bu önerileri dikkate almalıdırlar.

BP Kurşunsuz, içeriğindeki “özel 4. nesil katıklar” sayesinde de:

• Daha verimli yanar ve motor performansının yükselmesine katkıda bulunur.

_________________

Yorum bağlantısı
Diğer Sitelerde Paylaş

Bişey sormak istiyorum, vuruntu nedir? Şahsen ne olduğunu bile bilmediğim bişeyi nasıl fark edeceğimi bilmiyorum... :D

Arabanın diesel gibi çalışması gibi birşey vuruntu galiba
Yorum bağlantısı
Diğer Sitelerde Paylaş

Şakırdar işte pistonlar yav, vites küçültmeye üşendiğinizde duyduğunuz ses motordan...Öyle gürültülü falan değil yani, şakırtılı.... :)

Selman Abi otomatik vites benimki, vites külütmeye üşenmek diye bişey yok, araba üşenmiyo gayet güzel değiştiriyo valla... :D

Yorum bağlantısı
Diğer Sitelerde Paylaş

Ben temsilen söyledim, senin arabayı o kadar biliyoruz heralde....

Yani vuruntu denilen şey, düz vites arabalarda vites küçültmeye üşenip de yedirmeye çalıştığınız sırada duyduğunuz şakırtı benzeridir mealinde....

Yorum bağlantısı
Diğer Sitelerde Paylaş

abi 2.5ytl de veriolar ferrariyi :)

Aynıya geliyor. 95 Oktan dan 100 YTL alırsan 2.5 YTL daha vermen gerekiyor Ferrari için. Yada 97 den 100 YTL alırsan bedava..

Yorum bağlantısı
Diğer Sitelerde Paylaş

 Paylaş

×
×
  • Yeni Oluştur...