Otomotiv dünyasında şimdi bunlar konuşuluyor

[Ali 808]

Otomotiv dünyasında şimdi bunlar konuşuluyor

01.09.2009

Başlığa bakıp da, aldanmayın. Aşağıda okuyacaklarınız, otomotiv dünyasında konuşulan en son dedikodular değil, teknolojik "hoşluk"lardan seçmeler olacak. Ancak öyle yabana atılacak cinsten şeyler de değil!

Çok değil, belki bundan 20 yıl önce "fasılalı silecek" için "Ne büyük bir buluş!" deyimini kullanıyorduk. Hoş, bunu icat eden kişinin yaşadıklarından esinlenilerek yapılan filmi seyredince, aslında ne denli önemli olduğunu ben de kabul ediyorum ya, neyse...

Şimdilerdeyse, her yıl otomotivde bir dolu teknolojik yenilikle tanışır olduk. Henüz daha tam olarak seri üretimine başlanmayan bu yeniliklere, hemen bir ve birkaç tane daha ekleniveriyor kısa sürede. Üstelik, otomotiv editörleri olarak, bizim bile takip etmekte zorlandığımız bir hızda çoğalıyorlar...

Lafı uzatmaya gerek yok! Yine bir dolu teknolojik yenilik bekliyor sırada. Direksiyon başındaki sürücünün sağlık durumunu izleyen sistemi mi anlatsak, yoksa yaydığı iyonlarla aroma terapi etkisi yaratan klimayı mı? Dilimiz döndüğünce, ne görgördük ve okuduysak tümünü anlatalım o zaman...

Sürücüm hastalandı galiba!

Yeni teknolojik donanımların çoğu ya kaza önlemeye yönelik ya da sürücünün konforunu artırmaya. Elbette çevreye yönelik olanlar da var. Ancak önce insan tabii ki.

BMW, özellikle yaşlı sürücüleri korumaya yönelik bir kaza önleme sistemi üzerinde çalışıyormuş. Bu sistem, algılayıcılar yani sensörlerle sürücüyü, trafiği ve aracın gidişatını kontrol ediyormuş. Şayet sürücü, yaklaşmakta olan muhtemel bir kazayı önlemek için birşeyler yapmıyorsa, o zaman aracın sistemi devreye girecekmiş. Sürücüsünün hastalandığını düşünerek dörtlüleri yakan, frene basan sistem, aynı zamanda direksiyona da müdahale edip aracı en yakın emniyet şeridine çekecekmiş. Aynen böyle.

Nissan ise, ani manevralarda aracın kaymasını önlemek için araçtaki sensörlerden yararlanan ESP sistemini bir adım öteye götürüyormuş. Tokyo Fuarı'nda tanıtacağı yeni Nissan Fuga'ya takılacak sistem, araçtaki sensörler yerine GPS teknolojisinden ve navigasyondan yararlanıyormuş. Yani gidilecek yeri izleyen sensör, sürücünün önüne çıkacak viraja uygun hızda girmediğini anlarsa, o zaman devreye girecekmiş. Yani sayın sensör artık istihbarat kaynaklarını genişletiyor anlayacağınız.

Varsayalım istenmeyen oldu ve kaza gerçekleşti. O zaman ABD ve Kanada'da gelecek yılın başından itibaren satılacak GM üretimi araçlara isteğe bağlı konulacak "sanal tanık" devreye girecek. Halen kullanılan OnStar güvenlik sistemine entegre edilecek yeni fonksiyon, sensörlerden gelen kaza anındaki hız, çarpma açısı, hava yastıklarının açılma durumu gibi bilgileri otomatik olarak merkezdeki danışmanların bilgisayarına aktaracak. Danışmanlar da, bunlara göre kazanın şiddetini belirleyip, ona göre yardım gönderecekler.

Biraz da rahatlayalım

Tabii bütün bunlar sizi sıktıysa, biraz da rahatlatıcı şeylerden söz edelim. Nissan, az önce bahsettiğimiz yeni Fuga'ya ilginç bir klima sistemi koyacakmış. Orman havası estiren klima gibi...

Bu klima, araç içindeki nem, sıcaklık gibi unsurların yanı sıra koku gibi ortamın "havasını" bozacak unsurları da denetliyormuş. İnsanların özellikle ormandaki ağaç ve çimenlerin kokusuyla rahatladığını düşünen Nissan, klimada bu kokuları yayacak maddeler kullanmış. Dolayısıyla klima, içeride tansiyon yükselmesin diye, gerekli gördüğünde bu kokuları yayarken, diğer yandan da güneş ve sıcaklığa göre hava kanallarından üflenen havanın miktarını farklı ayarlayabiliyor, bakteri oluşumunu engelleyecek maddeler püskürtüyormuş. Firma., Tokyo Üniversitesi'yle birlikte geliştirilen bu klimanın "dünyanın en rahatlatıcı araç kliması" olduğunda iddialı.

Orman deyince çevre aklımıza geldi. Siemens ile Alman modifiye firması RUF, 230 voltluk prizle 3 saatte akülerini şarj eden, ancak gerektiğinde de biriktirdiği enerjiyi aktarabilen yani elektrik üreten bir elektrikli otomobil geliştirmişler. Porsche bazlı RUF 911'de kullanılan sistemle araç, 240 HP gücündeki elektrik motoruna sahipmiş.

Ve son olarak Ford'un Almanya'daki mühendisleri, araç içinde rahatça kullanılabilecek hayli çevreci bir malzeme bulmuşlar: Likit ağaç... Araçlarda geri kazanımlı madde kullanımını artırmak isteyen mühendisler, ağaç ve plastik karışımıyla daha dayanıklı ancak çevreci araç parçaları geliştirmeyi başarmışlar. Bu yeni maddeyle örneğin bir ön konsol parçası yapmak mümkünmüş.

[AKayhan 642]

Singapur'da EV üreten bir Hyundai fabrikasında robotlar çalışıyor ve robot köpekler (evet, doğru!) araçları gezip yapay zeka ile üretimi denetliyor.  Geleneksel otomobil fabrikalarında araçlar çok uzun bir üretim hattında montajlanır.  Burada ise araçlar uzun montaj hattı yerine "hücre" (cell) diye isimlendirilen yerlerde montaj yapılıyor.  Tüm üretimin % 60 kadarı otomasyonla (robotlarla) yapılıyor.  Bu fabrikaya mikrofabrika deniyor.  Wall Street Journal haberi ekte:

https://www.wsj.com/video/robot-dogs-and-ai-is-this-the-future-of-ev-factories/8023CE2D-A13E-404F-8C3C-BA461B356F82.html

 

[Burak 5.112]

Geçen 14 yılda Ali'nin gönderisindekilerin hiçbirinin olmamış olması da ayrı bir konu

Videonun bir bölümünde robot kollu bir adam var ama ondan bahsedilmiyor. Ağır yük kaldırmak veya benzeri bir sebeple o yardımcı kolları kullanıyor sanırım.

Bu arada Singapur çok hızlı olmasa da deniz altında kalma tehlikesinde olan bir kara parçası. Bu kadar da yatırım yapmamak lazım

[AKayhan 642]

Onlarca yıl çok büyük bir evrim geçirmeyen otomobil üretimi ileriki senelerde daha esnek ve daha verimli bir hale gelecek. Örneğin, bir aracın gövdesi irili ufaklı metal parçaların birleştirilmesiyle oluşur. Bu montaj işlemi hem yavaş hem de zahmetlidir. Metal parçalar "gigacasting" denilen yöntemle öncekilerden daha büyük preslerde "hazır" olarak üretilip daha az sayıda işlemle bir araç gövdesi üretilebilecek.

Ayrıca, üretken yapay zeka ("generative AI") ve yapay zeka optimizasyonu ("AI optimization") ile neredeyse insan kullanmadan otomobil üretimi gerçekleşebilecek. Acaba bunlar şimdi neden uygulanmıyor, diye sorabilirsiniz. Makalede de bahsedilen tek tük uygulamalar var ama otomotiv sektörü dev bir gemiye benzetilirse, bu geminin kendi ataleti nedeniyle yönünü değiştirmek uzun zaman istiyor. Kısacası bu teknoloji bugün aslında var ama onlarca senedir üretim yapan fabrikaları değiştirmek hiç de kolay değil.

https://www.wsj.com/business/autos/remaking-automaking-for-the-future-d3c1eeed?st=c8qxo3rxpcosghh&reflink=desktopwebshare_permalink

 

[AKayhan 642]

Sosyal medyada Supercar Blondie takma ismiyle bilinen Avustralya asıllı sarışın Alex Hirschi, 56 milyon adet Facebook'ta ve 18.4 milyon adet YouTube'da olmak üzere toplam 110 milyon aboneye online yayın yapıyor.  Bu içerik bir ayda toplam 2 milyar adet tıklanıyor.

Alex Hirschi, Londra merkezli medya firmasından sonra şimdi de ABD California'da SBX Cars isimli bir firma daha kurdu.  Senenin ortalama 300 günü seyahat eden Supercar Blondie, bu yeni firması ile Internet üzerinden açık artırma ile araç satışı yapmaya hazırlanıyor.  Ilk aşamada açık artırmada olacak olan süper araçların tahmini toplam değeri $100 milyon olarak veriliyor.

Supercar Blondie Is Going Into the Auction Business | Penta (barrons.com)

 

[AKayhan 642]

Günümüz otomobillerinde standard olarak bulunan birtakım güvenlik ve konfor özellikleri, bazen kişisel verilerinizi de alıp bunları siz istemediğiniz zamanda ve hiç istemediğiniz kişi veya kurumlara gönderebilir.

Otomobillerde bulunan GPS navigasyon, Internet, mikrofon, kamera gibi özellikler normal olarak sizin güvenliğiniz ve rahatınız için olsa da, bunlar bazen bu verileri otomobil üreticisi, pazarlamacılar, sigorta şirketleri ve hatta güvenlik birimlerine bile aktarabiliyor.  Aracınızın tam konumu, hızınız, direksiyonda kimin bulunduğu gibi çok özel veriler gerçekte sandığınız gibi güvende değil.  Otomobil firmaları bu verilerin güvenlik için alındığını savunsa da, bazen bu veriler istem dışı da iletilebiliyor.

Bu özelliklerin birçoğu nispeten yeni olduğu için bu konuda henüz hukuksal bir koruma olmayabiliyor.  Uzmanlar, otomobil üreticisinin telefona indirip araç sahibine bunu kullan dediği uygulamalardan (applikasyonlardan) özellikle uzak durulmasını öneriyor.  Bunlar sizinle ilgili tüm özel verileri otomobil üreticisine direkt gönderebiliyor.

Ayrıca, Apple CarPlay ve Android Auto da bu tarz veri toplayıp istem dışı gönderebiliyor.

https://www.wsj.com/business/autos/stop-car-spying-on-you-415998b7?st=c4771vo8ehcy355&reflink=desktopwebshare_permalink

 

[AKayhan 642]

HUD veya "head-up display" dünyada ilk kez 1988 model Oldsmobile Cutlass araçta ek donanım olarak sunulmuştu ve o günden günümüze dek gelişerek geldi.  En son HUD teknolojisi ise Ford Motor Company ve Eastman firması ile birlikte geliştirilen hologram görüntünün lamine ön camda iki cam plakanın arasındaki filme entegre edilmesi ile elde ediliyor.  Böylece ön camın alt bölümünün çok büyük bir kısmı HUD olarak kullanılabiliyor.  Burada amaçlardan biri de sürücünün artık her araçta bulunan dokunmatik orta ekrana bakarak gözünü yoldan ayırması sorununa bir çözüm getirmek.

Ford Unveils Holographic Technology to Keep Eyes on the Road | Penta (barrons.com)